Όταν μιλάμε για την αυτοτέλεια των δήμων, συχνά ξεχνάμε πως το θέμα δεν αφορά μόνο τη νομική ή διοικητική τους υπόσταση. Είναι πρωτίστως ζήτημα ουσίας και αντίληψης: πώς αντιλαμβάνονται οι ίδιοι οι αιρετοί το ρόλο τους μέσα στο ευρύτερο πλαίσιο του κράτους και της τοπικής διακυβέρνησης.
Οι Περιφέρειες της χώρας, εδώ και χρόνια, υλοποιούν εκατοντάδες έργα σε όλη την επικράτεια. Οι Δήμοι καταθέτουν τις προτάσεις τους βάσει των αναγκών των τοπικών κοινωνιών. Όμως, αλήθεια, είναι αυτά έργα των Δήμων; Η απάντηση είναι ξεκάθαρη: όχι, ανεξαρτήτως αν συμβάλλουν σημαντικά στη βελτίωση των συνθηκών στην εκάστοτε περιοχή.
Το πρόβλημα ξεκινά όταν αυτά τα έργα παρουσιάζονται ως επιτεύγματα της δημοτικής αρχής. Σε ετήσιους απολογισμούς ή σε δημόσιες τοποθετήσεις, πολλά έργα που έχουν χρηματοδοτηθεί ή υλοποιηθεί από τις Περιφέρειες, παρουσιάζονται ως χαρακτηριστικά παραδείγματα “επιτυχημένης θητείας” κάποιου δημάρχου. Αυτό όχι μόνο δημιουργεί σύγχυση στους πολίτες, αλλά και αλλοιώνει την πραγματική εικόνα των αρμοδιοτήτων και της ευθύνης.
Είναι απαραίτητο να υπάρχει σαφής διάκριση: άλλο είναι η συνεργασία και η συμβολή ενός Δήμου στην ανάδειξη μιας ανάγκης και άλλο η πλήρης εκτέλεση και χρηματοδότηση του έργου από έναν άλλο θεσμό, όπως η Περιφέρεια ή ένα Υπουργείο.
Η ουσιαστική αυτοτέλεια των Δήμων δεν έρχεται όταν οικειοποιούνται έργα τρίτων, αλλά όταν καταφέρνουν να σχεδιάζουν, να διεκδικούν και να υλοποιούν δικές τους παρεμβάσεις με ιδίους ή στοχευμένα εξασφαλισμένους πόρους. Και σε αυτόν τον τομέα, υπάρχει ακόμη πολύς δρόμος.
Η διαφάνεια, η σαφήνεια και ο σεβασμός στους ρόλους των θεσμών δεν είναι απλά ζήτημα θεσμικής τάξης: Είναι θέμα δημοκρατίας και σεβασμού στον πολίτη.
Δημοσίευση Σχολίου