Πόσες φορές εσφαλμένα έχουμε όλοι μας ακούσει να λέγεται η φράση: τη σκότωσε γιατί την αγαπούσε;
Κτητικότητα στις συντροφικές σχέσεις
Η αγάπη σκοτώνει; Μπορεί να αφαιρέσει άδικα και αναίτια μια ζωή;
Αρχικά, θα αναφερθούμε στο συναίσθημα της κτητικότητας στη συντροφική σχέση. Η κτητικότητα πηγάζει πολλές φορές από ανεπίλυτα εσωτερικά κενά, ανασφάλειες ή τραυματικές εμπειρίες που πιθανόν να υπάρχουν στον ψυχικό κόσμο ενός συντρόφου.
Όλα αυτά, όταν δεν έχουν έρθει σε επίγνωση με την βοήθεια ενός ειδικού ψυχικής υγείας, εκδηλώνονται με τη μορφή κτητικότητας και καταπίεσης του άλλου συντρόφου.
Αντιλαμβάνονται λοιπόν τη σχέση ως έπαθλο ανταμοιβής, το οποίο είναι αδύνατο να χάσουν και όχι ως μια αμοιβαία πορεία συντροφικής αγάπης και αλληλοσεβασμού.
Έτσι, λοιπόν εμπλέκονται σε καταστάσεις εντάσεων, όπου οξύνονται τα πνεύματα και επικρατεί το αίσθημα της επιβολής δια της βίας στον άλλον ή αλλιώς της κυριαρχίας, το οποίο καμία σχέση δεν έχει με το υπέροχο συναίσθημα της αγάπης.
Κτητικότητα και επιβολή εξουσίας δεν χωρούν στην αγάπη. Εκεί εντοπίζεται η επιβολή ενός αρρωστημένου εγωϊσμού με οποιοδήποτε κόστος και χρησιμοποιώντας οποιοδήποτε μέσο.
Χειριστικοί σύντροφοι
Σε τέτοιες συντροφικές σχέσεις εκλείπει η ελευθερία έκφρασης και ο σεβασμός. Το θύμα σταδιακά εξοικειώνεται με τη λεκτική, συναισθηματική, σωματική ή σεξουαλική βία σε βάρος του και κατ΄αυτόν τον τρόπο η προσωπικότητά του καταρρακώνεται και εκμηδενίζεται. Με πεσμένες λοιπόν τις άμυνες των θυμάτων οι θύτες βρίσκουν πρόσφορο έδαφος να κυριαρχήσουν και κυρίως να δικαιολογηθούν.
«Εσύ με προκάλεσες και σε χτύπησα. Δεν έφταιγα εγώ αλλά εσύ», προβάλλουν κατά καιρούς ως σαθρές δικαιολογίες.
Πετούν το μπαλάκι της ευθύνης στο θύμα γιατί γνωρίζουν πως έχουν φροντίσει να αποδυναμωθεί, δεν έχει άμυνες να αντισταθεί και θα υποκύψει σε οποιοδήποτε εκβιασμό τους.
Περαιτέρω, είναι χρήσιμο να αναφερθούμε στους χειριστικούς συντρόφους. Υπάρχει μια λεπτή γραμμή ανάμεσα στον έρωτα και στην εξουσία. Υπάρχει διαφορά στο να είσαι ερωτευμένος και να απολαμβάνεις την κάθε στιγμή με τον άνθρωπο σου και στο να προσπαθείς με ύπουλους τρόπους και μέσα να επιβληθείς στην/στον σύντροφό σου και να ελέγχεις κάθε συμπεριφορά και κάθε του κίνηση.
Αν στη σχέση οι σύντροφοι δεν απολαμβάνουν έναν αέρα ελευθερίας τότε η καταπίεση σταδιακά φθείρει εκ των έσω τη μεταξύ τους επικοινωνία.
Θεμέλιος λίθος λοιπόν είναι η εμπιστοσύνη. Όταν λαμβάνουν χώρα περιστατικά έντονης ζηλοτυπίας ή εκρήξεων θυμού καλό είναι τα θύματα να αντιληφθούν ότι κινδυνεύουν και να απομακρυνθούν από την /τον σύντροφο που απειλεί την σωματική και ψυχική τους ακεραιότητα.
Η απόκρυψη των αρνητικών δειγμάτων, των ύβρεων, των περιστατικών κακοποίησης που έχουν διαδραματιστεί σε βάρος του θύματος όχι μόνο θέτουν σε κίνδυνο τη ζωή του αλλά ταυτόχρονα διαιωνίζουν ένα φαύλο κύκλο βίας και κακοποίησης, που απειλεί ολόκληρη την κοινωνία.
Όσο κατακλυσμιαίο και εκτυφλωτικό και αν είναι το συναίσθημα του έρωτα, καλό είναι να υπάρχει μια σοβαρή αίσθηση λογικής. Στις συντροφικές σχέσεις απαντάται συχνά ένα αίσθημα παντοδυναμίας.
Δε μπορείς να αλλάξεις κάποιον παρά μόνο εσένα
Τα θύματα πολλές φορές ελπίζουν ή μάλλον αυτοαπατώνται ότι θα καταφέρουν να αλλάξουν το θύτη, που τα κακοποιεί δείχνοντας ανεκτικότητα και υπομονή. Αυτή είναι μια επικίνδυνη παγίδα.
Μία παγίδα που έχει στερήσει ανθρώπινες ζωές.
Όσο και να αγαπάμε έναν άνθρωπο η μόνη περίπτωση να αλλάξει είναι αν το επιθυμεί ο ίδιος ή η ίδια και με την βοήθεια ειδικού ψυχικής υγείας. Εξαναγκαστικά ή χρησιμοποιώντας απειλές ή ανοχή δεν αλλάζει κάποιος.
Αν η ίδια / ο ίδιος δεν αποκτήσει επίγνωση της κατάστασής του και δεν αντιληφθεί πτυχές της συμπεριφοράς και της προσωπικότητάς του, που φθείρουν τη σχέση τότε η πίεση αλλαγής του εκ μέρους της /του συντρόφου του δεν οδηγεί σε λειτουργικά αποτελέσματα. Εν αντιθέσει αρκετές φορές γίνεται αιτία περαιτέρω εντάσεων και διαπληκτισμών που ελλοχεύουν κινδύνους βιαιοπραγίας.
Επιπρόσθετα, είναι σημαντικό να υπογραμμίσουμε ότι ο καθένας ως ελεύθερος άνθρωπος και μοναδική ψυχοσωματική οντότητα έχει την ευθύνη του εαυτού του. Δεν είμαστε υπεύθυνοι για τις πράξεις ή τις παραλείψεις των άλλων.
Καθένας δίνει από το περίσσευμα της καρδιάς του ό,τι και όσο επιθυμεί.
Επομένως, ας μην χτίζουμε προσδοκίες που δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα αλλά σε μια ιδεατή εικόνα που έχουμε πλάσει εμείς οι ίδιοι χωρίς στέρεες βάσεις και εχέγγυα.
Το στίγμα της βίας δεν αφορά τα θύματα.
Ντροπή οφείλει να αισθάνεται αυτός που κακοποιεί και όχι αυτός που κακοποιείται.
Είναι απαράδεκτο να ζητούν βοήθεια τα θύματα και οι αρμόδιοι φορείς να παραλείπουν ή να καθυστερούν τα πράξουν τα δέοντα με κίνδυνο τη ζωή των θυμάτων που αισθάνονται εγκλωβισμένα.
Η αγάπη δεν είναι βία
Συμπερασματικά, η αγάπη είναι πηγή δύναμης, χαράς και ευτυχίας.
Οποιουδήποτε είδους κακοποίηση ή βία δεν είναι αγάπη και το μόνο που επιφέρει είναι σφοδρότατο πόνο και δυστυχία.
Αν όταν αγαπάς και αγαπιέσαι δεν αισθάνεσαι ελεύθερος αλλά φυλακισμένος η καρδιά σου δεν ψεύδεται όταν σου ψιθυρίζει πως αιμορραγεί.
Μάθε να παρατηρείς τα προειδοποιητικά κακοποιητικά σημάδια και κυρίως ποτέ μα ποτέ μην επιτρέψεις στον εαυτό σου να ντραπεί που έπεσε θύμα.
Αυτό μπορεί να συμβεί στον καθέναν ή στην καθεμία.
Η ζωή μας είναι μοναδική, ανεπανάληπτη και πολύτιμη. Ας μην την ασχημαίνουμε με τον φόβο και την ντροπή μα ας την λαμπρύνουμε με φως, αγάπη, δύναμη και ελπίδα.
Ολυμπία Μαρία Ποντίκη
Νομικός, Σύμβουλος Γάμου και Οικογένειας, Life and Business Coaching, Msc Ποιμαντική Ψυχολογία.
Δημοσίευση Σχολίου