Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Η χθεσινή ανακοίνωση της ΕΛΣΤΑΤ για την
ελληνική οικονομία δεν είναι από τις... συνηθισμένες. Έχει ιδιαίτερη
βαρύτητα και αυτό φαίνεται από τις αντιδράσεις οικονομικών παραγόντων
και τραπεζιτών. Γιατί η οικονομία είναι ψυχολογία και η
ανακοίνωση έρχεται σε μία στιγμή που σύσσωμη η αγορά θα ήθελε να δει την
επιστροφή σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης στο δεύτερο
εξάμηνο του έτους για να... αρχίσει να αναπνέει.
εξάμηνο του έτους για να... αρχίσει να αναπνέει.
Μετά την αναθεώρηση των στοιχείων για το
ΑΕΠ β' τριμήνου που δείχνουν ότι η ύφεση ήταν τελικά βαθύτερη από ότι
είχε αρχικά εκτιμηθεί, αυξάνονται οι πιθανότητες να επιβεβαιωθούν οι
προβλέψεις, όπως αυτή του ΣΕΒ, που κάνουν λόγο για... επιμονή της ύφεσης
και στο β' εξάμηνο του έτους. Ταυτόχρονα, αφενός γίνεται πιο δύσκολη η
ανάκαμψη και αφετέρου περιορίζεται ο δυνητικός αντίκτυπος μίας τέτοιας
εξέλιξης. Παράγοντες της αγοράς υποστηρίζουν ότι μετά από τόσα χρόνια
επιβαρύνσεων και διαδοχικής μείωσης εισοδημάτων, νοικοκυριά και
επιχειρήσεις βρίσκονται στα όρια της κατάρρευσης - κάτι που
επιβεβαιώνεται από την αύξηση των ληξιπρόθεσμων οφειλών - και πλέον κάθε
καθυστέρηση μπορεί να αποβεί μοιραία.
Η αγορά έτσι κι αλλιώς κρατούσε μικρό
καλάθι για το β' εξάμηνο διότι ήταν δεδομένο ότι η αύξηση των
φορολογικών υποχρεώσεων θα είχε αρνητικές συνέπειες στην πραγματική
οικονομία. Τα στοιχεία για την καταναλωτική δαπάνη ενισχύουν τους
φόβους. Όμως υπήρχε και μία ελπίδα: ότι ενδεχόμενη επιστροφή σε ανάπτυξη
στο γ' και δ΄τρίμηνο θα έδινε κάποια περιθώρια αισιοδοξίας τόσο στις
τράπεζες όσο και στην οικονομία. Η ύφεση, λοιπόν, αν και υπολογίζεται
στο 0,9% μπορεί να έχει πολύ μεγαλύτερο «πραγματικό» μέγεθος.
Για τις τράπεζες το κλίμα είναι αρκετά
βαρύ. Υπέρογκα «κόκκινα» δάνεια σε περιβάλλον ύφεσης, έλλειψη καταθέσεων
σε καθεστώς περιορισμών και ένα διεθνές τοπίο με αναρίθμητες εστίες
αβεβαιότητας. Πληροφορίες του liberal.gr αναφέρουν ότι οι τράπεζες έχουν
εξετάσει ακόμη και ακραία σενάρια οικονομικών, κυρίως, εξελίξεων και
είναι έτοιμες να προσαρμόσουν τους στόχους τους για κερδοφορία, μη
εξυπηρετούμενα δάνεια και καταθέσεις, στην περίπτωση που η οικονομία
συνεχίσει να πελαγοδρομεί στην ύφεση.
«Το γεγονός ότι η συρρίκνωση του ΑΕΠ
ήταν μεγαλύτερη του αναμενόμενου δυσκολεύει έμμεσα την επίτευξη των
στόχων από τη στιγμή που η επιστροφή στην ανάκαμψη αποτελεί τον βασικό
καταλύτη για τη συνέχεια», σημειώνει ανώτερο τραπεζικό στέλεχος.
«Παρακολουθούμε με μεγάλη προσοχή τις εξελίξεις, όμως όσο η οικονομία
δεν... σηκώνει κεφάλι, κάτι που φαίνεται και στα επιμέρους στοιχεία για
κατανάλωση, εξαγωγές κλπ, περιορίζονται οι επιλογές μας και ενδεχομένως
θα πρέπει να αναθεωρήσουμε τη στρατηγική μας», προσθέτει.
Έχοντας, λοιπόν, πολλαπλά ανοιχτά μέτωπα
οι τράπεζες μπαίνουν στην... τελευταία στροφή του έτους, ενώ τα
αποτελέσματα εξαμήνου που ανακοινώνονται σήμερα (Alpha Bank, Τρ.
Πειραιώς) και αύριο (Εθνική, Eurobank) θα δώσουν μία πρώτη γεύση, αν και
οι πιο ουσιαστικές εξελίξεις αναμένονται στους επόμενους μήνες. Κατά
συνέπεια, αναλυτές εκτιμούν ότι τα αποτελέσματα του β' τριμήνου δεν θα
διαφοροποιηθούν σημαντικά από αυτά του α' τριμήνου.
Στο μεταξύ, οι πιέσεις του SSM και της
ΤτΕ δείχνουν να πιάνουν τόπο με αποτέλεσμα οι ελληνικές τράπεζες να
είναι έτοιμες να αλλάξουν πλεύση και να κινηθούν πολύ πιο επιθετικά -αν
και καθυστερημένα- στην προσπάθειά τους να αντιμετωπίσουν το σύνολο των
προκλήσεων, από τη στιγμή που θα «κλειδώσουν» οι διοικητικές αλλαγές.
Όμως η... επιμονή της ύφεσης και η φορολογική λαίλαπα καθιστούν
απαγορευτική κάθε πρόβλεψη.
NPLs και αξιολόγηση
Ο βασικός στόχος είναι διττός για όλους:
να κλείσει το 2016 σε κερδοφόρο έδαφος και να τρέξουν όλες οι
απαραίτητες εξελίξεις και διαδικασίες για να μειωθούν τα μη
εξυπηρετούμενα δάνεια.
Παράλληλα, οι τράπεζες αναμένουν τις
εξελίξεις που σχετίζονται με την εφαρμογή των προαπαιτούμενων που θα
κρίνει το πόσο γρήγορα θα κλείσει η δεύτερη αξιολόγηση, αφού οι
καθυστερήσεις στην πρώτη αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος είχαν
αρνητικές επιπτώσεις. Και σε αυτό το μέτωπο τα νέα δεν είναι καλά με
ευρωπαϊκές πηγές να θεωρούν ότι μερικά από τα 15 προαπαιτούμενα της 1ης
αξιολόγησης αποδεικνύονται πιο δύσκολα από ότι εκτιμήθηκε αρχικά.
Οι τραπεζικές διοικήσεις δίνουν μεγάλη
έμφαση στην ομαλή ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων με τους Θεσμούς καθώς
εκκρεμεί η συζήτηση για τη βιωσιμότητα του χρέους και τη συμμετοχή της
Ελλάδας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης. Γιατί το όφελος από την
επαναφορά του waiver και την ένταξη της Ελλάδας στο QE τοποθετείται
κοντά στα 500 εκατ. ευρώ, τη στιγμή που οι τράπεζες γνωρίζουν ότι το
συγκεκριμένο όφελος θα κρίνει σε μεγάλο βαθμό την κερδοφορία τους. Άρα,
στην περίπτωση που η ένταξη στο QE μετατεθεί χρονικά θα έχουν να
αντιμετωπίσουν μία ακόμη πρόκληση.
Μέσα σε όλα αυτά, ευχής έργον θα ήταν να
σημειωθούν κάποιες εισροές καταθέσεων μετά τη χαλάρωση των capital
controls και το διαχωρισμό «παλαιού» και «νέου» χρήματος, όμως οι
αυξημένες φορολογικές υποχρεώσεις για επιχειρήσεις και νοικοκυριά δεν
αφήνουν μεγάλα περιθώρια αισιοδοξίας. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία
της Τράπεζας της Ελλάδος οι καταθέσεις των νοικοκυριών αυξήθηκαν μόλις
κατά 230 εκατ. ευρώ τον Ιούλιο, ενώ οι καταθέσεις των επιχειρήσεων
μειώθηκαν κατά περίπου 600 εκατ. ευρώ.
Εδώ και αρκετούς μήνες οι τράπεζες
δηλώνουν έτοιμες να προχωρήσουν σε πιο μακροπρόθεσμες ρυθμίσεις δανείων,
σε μία προσπάθεια που εκτιμάται ότι θα επιταχυνθεί όταν ολοκληρωθεί το
πλαίσιο για τις ευθύνες των τραπεζικών στελεχών και τον εξωδικαστικό
συμβιβασμό. Προς αυτή την κατεύθυνση οι νέες διατάξεις για την
αναδιάρθρωση των επιχειρηματικών δανείων θα διευκολύνουν το έργο των
τραπεζών αφενός σε ότι αφορά την προώθηση των δικαιωμάτων των πιστωτών
και αφετέρου στην ταχύτερη εφαρμογή του σχεδίου αναδιάρθρωσης που
συμφωνείται. Αναμένεται να δοθούν, επίσης, κίνητρα για εξωδικαστικούς
συμβιβασμούς.
Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να μειωθούν
σταδιακά τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια (NPLs) χωρίς ωστόσο να συμβαίνει το
ίδιο για τη δεξαμενή των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (NPEs). Στα
αποτελέσματα εξαμήνου εκτιμάται ότι η δημιουργία νέων NPEs θα είναι
θετική από τη στιγμή που οι τράπεζες έχουν επιταχύνει τις αναδιαρθρώσεις
«κόκκινων» δανείων.
Στα υπόλοιπα στοιχεία, τα καθαρά έσοδα
από τόκους αναμένονται σε γενικές γραμμές αμετάβλητα έως ελαφρώς
αυξημένα σε επίπεδο τριμήνου, κυρίως λόγω της μείωσης της εξάρτησης από
τον ELA μετά την επαναφορά του waiver από την ΕΚΤ. Τα λειτουργικά κέρδη
αναμένονται ενισχυμένα εξαιτίας της έκτακτης επίδρασης από την πώληση
των ομολόγων του EFSF, ωστόσο ενισχυμένες θα είναι και οι προβλέψεις
γεγονός που αποδίδεται σε υποθέσεις όπως αυτή της Μαρινόπουλος.
Τρίτη 30 Αυγούστου 2016
http://www.liberal.gr
Δημοσίευση Σχολίου